کوکی مرورگر چیست؟ حذف و غیر فعال کردن کوکی وب

کوکی (Cookie) هرچند در دنیای واقعی به شیرینی خوشمزه‌ای گفته می‌شود، اما در دنیای کامپیوتر و اینترنت، تعریف متفاوتی دارد. کوکی مرورگر در واقع بسته‌ای از اطلاعات است که در قالب یک فایل متنی توسط وب‌سایت‌ها روی کامپیوتر کاربر ذخیره می‌شود تا ازطریق آن کاربر شناسایی شده و مثلاً بدون نیاز به ورود نام کاربر و رمز عبور همواره در سایت لاگین باقی بماند. اما کوکی‌ها استفاده‌های مختلفی دارند و پر کنار مزایایشان، مسائلی را نیز به همراه دارند. در این مقاله از وبسایت تیک تاک وب سعی داریم همه چیز درباره کوکی مرورگر را مورد بررسی قرار دهیم.

کوکی چیست؟

کوکی (Cookie) یک فایل است. فایلی که روی کامپیوتر یا موبایل یا تبلت شما ذخیره می‌شود.

برای اینکه چنین فایلی روی کامپیوتر شما ذخیره شود، باید سایتی که در حال بازدید از آن هستید، از مرورگر شما تقاضا کند که چنین فایلی را ایجاد کند.

بنابراین می‌توانیم بگوییم کوکی، یکی از ابزارهایی است که در تعامل و گفتگوی بین مرورگر و سایت‌ها استفاده می‌شود.

اولین بار شرکت Netscape در سال ۱۹۹۴ در مرورگر خود (Mosaic) از کوکی استفاده کرد و مایکروسافت هم در سال ۱۹۹۵ در مرورگر خود (Internet Explorer) این ابزار را به کار گرفت.

امروز تقریباً تمام مرورگرهای مطرح بازار از جمله کروم، فایر فاکس، اینترنت اکسپلورر، Edge و سافاری از کوکی ها پشتیبانی می‌کنند.

کاربرد کوکی مرورگر

کوکی‌ها چیزی بیشتر از یک فایل متنی که روی کامپیوتر یا موبایل شما ذخیره می‌شوند نیستند. این فایل توسط مرورگر خوانده می‌شود و در آن اطلاعاتی درباره‌ی وب‌سایت‌ مانند مشخصات ورود به سایت و تنظیمات سفارشی‌شده‌ی کاربر ذخیره می‌شود. در کوکی‌ها همچنین اطلاعات دیگری که وب‌سایت‌ها برای شناسایی کاربر و ارائه‌ی خدمات بهتر به آن نیاز دارد، قرار می‌گیرد. کوکی‌های HTTP یا کوکی‌های اینترنتی، به‌طور خاص برای مرورگرهای وب برای ردیابی، شخصی‌سازی و ذخیره اطلاعات مربوط به نشست (session) هر کاربر ساخته شده‌اند. نشست فقط به زمانی که در یک سایت می‌گذرانید، اشاره دارد. کوکی ها برای شناسایی شما هنگام بازدید از یک وب‌سایت جدید ایجاد می‌شوند.

اگر کوکی‌های خود را پاک کنید، از همه وب‌سایت‌ها خارج می‌شوید و وب‌سایت‌ها تنظیماتی را که در آن‌ها تغییر داده‌اید، به خاطر نمی‌آورند. کوکی در مرورگر بسیار رایج است و احتمالاً شما در حال حاضر صدها کوکی در مرورگر خود ذخیره کرده‌اید.

پاک کردن / غیر فعال کردن کوکی ها

همه‌ی مرورگرهای رایج گزینه‌ای دارند که استفاده از کوکی‌ها را محدود می‌کند.

در Chrome به این حالت Incognito می‌گویند. در فایرفاکس و سافاری به آن Private Browsing گفته می‌شود.

کافی است به منوی مرورگر خود مراجعه کنید و این گزینه را بیابید.

البته در این حالت، کوکی‌ها کامل غیرفعال نمی‌شوند. بلکه در لحظه‌ی ورود هیچ کوکی خاصی وجود ندارد و بعد از بستن پنجره‌ هم همه چیز پاک می‌شود.

می‌توانید همین الان در مرورگر خود یک پنجره‌ی Private / Incognito باز کنید. سپس گوگل یا متمم را در آنجا باز کنید. خواهید دید که لاگین نیستید و درست مانند یک کاربر تازه با شما برخورد می‌شود.

حتی نتایج جستجوی گوگل هم در حالت عادی و Private (که سابقه‌ی شما ثبت نمی‌شود) می‌تواند متفاوت باشد.

در قسمت Setting / Security / History مرورگر خود هم می‌توانید به تنظیمات مختلف درباره کوکی‌ها دسترسی پیدا کنید.

از جمله اینکه همه‌ی کوکی‌ها را پاک کنید یا اینکه به برخی سایت‌ها اجازه ایجاد کوکی ندهید یا دسترسی برخی سایت‌های دیگر را افزایش دهید.

به عنوان مثال تصویر زیر، بخش مربوط به پاک کردن کوکی‌ها در کروم را نشان می‌دهد (منوی Settings بخش Advanced. زیر مجموعه‌ی Content).

در فایرفاکس هم در بخش Privacy & Security می‌توانید بخش History را ببینید. در حالت پیش‌فرض، گزینه‌ی Remember history فعال است که کوکی‌ها را نگه می‌دارد.

گزینه‌ی remove individual cookies هم در پایین همین بخش قرار دارد.

کلام آخر

در نظر داشته باشید که حتی با غیرفعال کردن کوکی‌های مربوط به سرویس‌های تبلیغاتی بازهم آن‌ها می‌توانند بخش بزرگی از اطلاعات مورد نیاز خود را بدست آورند. در واقع این سرویس‌ها ترکیبی از آدرس آی‌پی بازدیدکننده، نسخه‌ی مرورگر، موقعیت جغرافیایی و چند فاکتور دیگر را دراختیار دارند و حذف کوکی‌ها تنها قطعه‌ای از پازل بزرگ آن‌ها را حذف می‌کند و مانع عملکرد آن‌ها نمی‌شود. مهم‌ترین و شاید بزرگ‌ترین شرکتی که از چنین بستر پیچیده‌ی تبلیغاتی بهره می‌برد گوگل است که بدون نیاز به این موارد نیز اطلاعات بسیاری از کاربران اینترنت را دراختیار دارد.